فاکتورهای موثر در کشت بافت و روش‌های انتقال ژن به گیاه گندم

در سال­های اخیر، تولید غلات به دلیل تشدید تنش­های زنده و غیرزنده‌ی متعدد کاهش‌یافته است. ازاین‌رو اصلاح ارقام غلات سازگار به تنش­ها، یک ضرورت در اصلاح آن­ها می­باشد. از چند دهه قبل، کشت درون­ شیشه­ ای برای ریز ازدیادی، گزینش درون ­شیشه­ ای در برنامه­ های اصلاحی، ایجاد مقاومت به تنش‌ها با بهره ­گیری از تنوع سوماکلونی ناشی از شرایط درون شیشه ­ای و همچنین در مهندسی ژنتیک به ‌منظور انتقال ژن از منابع بیگانه به گیاهان زراعی استفاده می­شود. چندین فاکتور موثر درکشت بافت سلول در شرایط آزمایشگاه وجود دارد. یک سری از این فاکتورها داخلی و یک سری، خارجی هستند. پاسخ به کشت بافت در غلات تحت تاثیر عوامل متعددی از قبیل ژنوتیپ، منبع ریزنمونه، منشا جغرافیایی، رقم، وضعیت فیزیولوژیکی گیاه دهنده ریزنمونه، محیط کشت و تعامل بین آن‌ها می­باشد. امروزه از جنین­های بالغ به همراه آندوسپرم، بدون حمایت آندوسپرم و تکه­ های نازک از آن به‌ عنوان ریزنمونه در کشت بافت گندم استفاده می­شود. انتقال ژن ابزار قدرتمندی است که در بهبود محصول و مطالعات بیولوژی مولکولی غلات استفاده می­شود. در اکثر روش­های تراریختی، استفاده از کشت بافت برای باززایی گیاهان تراریخته امری ضروری است. مناسب­ترین ریزنمونه برای تراریزش آن‌هایی هستند که قبل و بعد از تراریزش، به کوتاه­ترین دوره کشت بافت نیاز داشته باشند.